Is bij nieuwbouw archeologisch onderzoek verplicht?

Wanneer u een woning gaat bouwen, bent u na 2007 wettelijk verplicht om bij het afgraven voor een fundering rekening te houden met de archeologische waarden die er in de bodem zitten. Deze archeologische waarden bevinden zich over het algemeen ondiep in de bodem. Daardoor zijn ze gevoelig wanneer er bodemingrepen worden gedaan, zoals het graven voor een fundering of tijdens het slaan van heipalen. Wanneer er wordt afgegraven, om een huis te bouwen, is het belangrijk dat we het archeologisch erfgoed proberen te beschermen. Het doel archeologisch onderzoek is om archeologische voorwerpen, die in de bodem zitten, te beschermen en het vaststellen welke vondsten er in de bodem kunnen zitten. Het doel archeologisch onderzoek moet zeer goed worden nageleefd als u gaat bouwen.

De uitvoering van de wet- en regelgeving

De wet- en regelgeving met betrekking tot het archeologisch onderzoek ligt voornamelijk bij de gemeente. Dat komt, omdat de gemeente ook hoofdzakelijk het bestemmingsplan laat vastleggen. U kunt te maken krijgen met een archeologisch onderzoek als u een bouwvergunning aanvraagt om een huis te bouwen. Hoe u moet handelen bij een archeologisch onderzoek is afhankelijk van wat de gemeente weet van de archeologische waarden die er in de bodem aanwezig zijn op de plaats waar u wil gaan bouwen.

Waarom moet er een archeologisch onderzoek plaatsvinden?

Bijna alle gemeenten weten waar er archeologische waarden in de bodem aanwezig zijn. Ook hebben ze plaatsen laten inventariseren waar ervan verwacht wordt dat er archeologische waarden in de bodem aanwezig zijn. Dat is gedaan op archeologische waarden- en verwachtingskaarten. Deze kaarten dienen vaak als de onderleggers voor het beleidsplan. Wanneer er dus verwacht wordt dat u op een plaats wil gaan bouwen waar archeologische waarden in de grond zitten zal dat eerst onderzocht moeten worden.

Wie moet het archeologische onderzoek betalen?

In principe moet u, wanneer u het bodemarchief voor u eigen belang gaat verstoren, voor de kosten opdraaien van het archeologische onderzoek en de rapportage ervan.

Het tijdstip voor een archeologisch onderzoek.

Als u weet dat u gaat bouwen, omdat u bouwgrond heeft gekocht, moet u in een zo’n vroeg mogelijk stadium het archeologische onderzoek laten uitvoeren. Wacht niet tot het moment dat u met de bouw wil gaan beginnen. Wanneer u gaat bouwen en er blijken archeologische waarden in de grond te zitten, dan moet u opdraaien voor de kosten om deze waarden naar boven te halen. U kunt het beter vooraf regelen, omdat u dan misschien de funderingstechnieken kunt aanpassen, zodat u geen vertraging zult oplopen als u wilt gaan bouwen. Moet u de bouw stilleggen in verband met de archeologische waarden dan zal dat een behoorlijke vertraging opleveren.

Bodemonderzoek

Wanneer u heipalen moet gebruiken, moet u er zeker van zijn dat er geen archeologische waarden in de grond zitten waar u wilt gaan bouwen. Laat vooraf aan de bouw een waarderend booronderzoek plaatsvinden. Een waarderend booronderzoek moet u zo snel mogelijk laten uitvoeren. Het doel van al deze bodemonderzoeken is om eventuele bodemschatten uit de oudheid veilig te stellen. Zorg dat u op de hoogte bent van wat u wel en niet mag doen tijdens het bouwen. Veel problemen kunnen daardoor voorkomen worden. Laat u ook goed voorlichten door een vertegenwoordiger van de gemeente die op de hoogte is van de archeologische zaken in de gemeente. Bij nieuwbouw zal eerst worden gekeken waar de archeologische waarden zijn die er in het gebied zijn. Dus ook bij nieuwbouw moet vooraf alles bekeken worden of dat het mogelijk is om rechtstreeks te gaan bouwen of dat er eerst een onderzoek moet worden gedaan.